Magdalena Chajzler
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi opublikowało projekt rozporządzenia wprowadzającego normę GAEC2 (Dobra Kultura Rolna Zgodna z Ochroną Środowiska), który trafił do opiniowania 31 stycznia 2025 roku. Nowe przepisy mają wejść w życie 15 marca 2025 roku i wprowadzić zakaz orki, melioracji oraz wydobycia torfu na torfowiskach i obszarach podmokłych. Celem tych regulacji jest ochrona gruntów bogatych w węgiel organiczny przed degradacją.
Zakres obowiązywania normy GAEC2
Norma GAEC2 obejmie około 146 tysięcy hektarów gruntów w Polsce, z czego najwięcej znajduje się w województwie podlaskim. Na tych terenach rolnicy będą musieli przestrzegać określonych zasad, w zależności od rodzaju użytkowania gruntów.
Wymogi dla trwałych użytków zielonych (TUZ)
Na trwałych użytkach zielonych obowiązywać będzie zakaz zaorywania i przekształcania, z wyjątkiem renowacji przeprowadzanej nie częściej niż co cztery lata. Dodatkowo, wprowadza się zakaz budowy nowych rowów melioracyjnych oraz instalacji odwadniających, a także zakaz wydobycia torfu.
Wymogi dla gruntów ornych
W przypadku gruntów ornych, nowe przepisy wprowadzają całkowity zakaz orki, budowy systemów drenażowych oraz wydobycia torfu. Oznacza to konieczność zmiany dotychczasowych praktyk uprawowych na tych terenach.
Konsekwencje dla rolników
Naruszenie zasad GAEC2 może skutkować proporcjonalnym obniżeniem płatności bezpośrednich i obszarowych, w tym podstawowego wsparcia dochodu. Kontrole w tym zakresie będzie przeprowadzać Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR).
Reakcje środowiska rolniczego
Wielu rolników wyraża obawy związane z nowymi regulacjami, wskazując na potencjalne utrudnienia w hodowli i produkcji pasz. Szczególnie dotknięci mogą być gospodarze z regionów o dużym udziale torfowisk i terenów podmokłych, dla których nowe przepisy mogą oznaczać konieczność zmiany dotychczasowych praktyk rolniczych.
Wprowadzenie normy GAEC2 od 15 marca 2025 roku stanowi istotną zmianę w polskim rolnictwie, mającą na celu ochronę torfowisk i obszarów podmokłych. Rolnicy powinni dokładnie zapoznać się z nowymi wymogami i dostosować swoje praktyki do obowiązujących przepisów, aby uniknąć sankcji finansowych oraz przyczynić się do ochrony środowiska naturalnego.
