Magdalena Chajzler
W Polsce problem bezdomności zwierząt domowych, zwłaszcza psów i kotów, od lat stanowi istotne wyzwanie. Według danych z 2022 roku, w schroniskach przebywało ponad 84 tysiące psów i 34 tysiące kotów. W odpowiedzi na tę sytuację, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) finalizuje prace nad ustawą wprowadzającą Krajowy Rejestr Oznakowanych Psów i Kotów (KROPiK), mającą na celu skuteczniejszą identyfikację i kontrolę populacji tych zwierząt.
Założenia projektu KROPiK
KROPiK ma być centralnym systemem teleinformatycznym zarządzanym przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). Obowiązkowi rejestracji podlegać będą wszystkie nowo narodzone oraz importowane do kraju psy i koty. Właściciele starszych zwierząt będą mieli trzy lata od wejścia ustawy w życie na dopełnienie tego obowiązku. Proces rejestracji obejmuje wszczepienie mikroczipa zawierającego unikalny numer identyfikacyjny, co umożliwi szybkie ustalenie właściciela w przypadku zaginięcia zwierzęcia.
Koszty i finansowanie
Koszty związane z oznakowaniem zwierząt będą zależne od wielkości miejscowości i wyniosą:
- 53 złote w miastach poniżej 20 tysięcy mieszkańców,
- 66 złotych w miastach od 20 do 100 tysięcy mieszkańców,
- 85 złotych w miastach powyżej 100 tysięcy mieszkańców.
Choć koszty te poniosą właściciele, gminy będą miały możliwość ich refundacji. Stworzenie systemu KROPiK ma kosztować 35,8 miliona złotych, a roczne koszty jego utrzymania szacuje się na 6,9 miliona złotych. Środki na ten cel pochodzić będą z budżetu państwa, a inwestycja ma przynieść długoterminowe oszczędności związane z ograniczeniem bezdomności zwierząt.
Korzyści dla samorządów i społeczeństwa
Wprowadzenie KROPiK ma przynieść wymierne korzyści dla samorządów. Dzięki skuteczniejszej identyfikacji zwierząt, liczba bezdomnych psów i kotów trafiających do schronisk powinna się zmniejszyć, co przełoży się na niższe koszty ich utrzymania. Dodatkowo, możliwość egzekwowania opłat za posiadanie psa może przynieść gminom dodatkowe dochody. Maksymalna stawka tej opłaty na rok 2024 wynosiła 173,57 zł, co w przypadku zarejestrowania 5 milionów psów mogłoby przynieść gminom aż 868 milionów złotych rocznie.
Obawy i kontrowersje
Mimo licznych zalet, projekt KROPiK budzi również pewne obawy. Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO) zwrócił uwagę na potencjalne zagrożenia związane z gromadzeniem i przetwarzaniem danych osobowych właścicieli zwierząt, takich jak imię, nazwisko, adres zamieszkania, numer telefonu czy numer PESEL. Istnieje ryzyko nieuprawnionego dostępu do tych informacji oraz ich niewłaściwego wykorzystania. Dodatkowo, niejasne zapisy dotyczące "śledzenia przemieszczeń psów i kotów" budzą wątpliwości co do zakresu monitorowania zarówno zwierząt, jak i ich właścicieli.
Wprowadzenie Krajowego Rejestru Oznakowanych Psów i Kotów stanowi istotny krok w kierunku skuteczniejszej kontroli populacji zwierząt domowych w Polsce. Oczekuje się, że system ten przyczyni się do zmniejszenia liczby bezdomnych zwierząt oraz obniżenia kosztów ich utrzymania w schroniskach. Niemniej jednak, kluczowe jest zapewnienie odpowiednich zabezpieczeń danych osobowych oraz precyzyjne określenie zasad dostępu do informacji zawartych w rejestrze, aby zminimalizować potencjalne zagrożenia związane z prywatnością właścicieli zwierząt.
