Magdalena Chajzler
Unia Europejska od lat promuje ambitne cele klimatyczne, dążąc do neutralności węglowej i zrównoważonego rozwoju. Jednak ostatnie doniesienia sugerują, że Komisja Europejska może zmieniać swoje podejście, kładąc większy nacisk na konkurencyjność gospodarki kosztem wcześniejszych zobowiązań ekologicznych. Czy oznacza to koniec Zielonego Ładu?
Krytyka Zielonego Ładu przez Europejską Partię Ludową
Europejska Partia Ludowa (EPL), z której wywodzi się przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, wezwała do ponownego przemyślenia polityki ekologicznej UE. Amerykański portal Politico informuje, że EPL sugeruje rewizję niektórych aktów prawnych związanych z Zielonym Ładem, argumentując, że mogą one przyczyniać się do wzrostu cen energii w Europie. Polski premier Donald Tusk, również członek EPL, wskazał na potrzebę przeglądu regulacji klimatycznych, zwłaszcza opłaty węglowej od paliw kopalnych, która ma wejść w życie w 2027 roku. Jego stanowisko zyskało poparcie m.in. czeskiego premiera Petra Fiali.
Kompas Konkurencyjności - nowa strategia UE
W odpowiedzi na te głosy, Komisja Europejska przygotowała dokument strategiczny zatytułowany "Kompas Konkurencyjności". Ma on zostać oficjalnie przedstawiony 29 stycznia i stanowić nowy kierunek działań UE na najbliższe lata. W przemówieniu z 22 stycznia Ursula von der Leyen podkreśliła, że Kompas będzie "Gwiazdą Północną" nowej Komisji, wskazując drogę wzmocnienia konkurencyjności europejskiej gospodarki.
Konkurencyjność a cele klimatyczne
Nowa strategia nie oznacza całkowitego porzucenia celów klimatycznych. Jednak priorytetyzacja konkurencyjności może wpłynąć na tempo i zakres wdrażania polityk dekarbonizacyjnych. Niemiecki portal Topagrar zauważa, że UE nie rezygnuje z dążeń do neutralności klimatycznej, ale stara się je realizować w sposób bardziej przyjazny dla gospodarki i neutralny technologicznie.
Zmiana akcentów w polityce UE budzi mieszane reakcje. Z jednej strony przedsiębiorcy i niektóre państwa członkowskie witają ją z zadowoleniem, licząc na złagodzenie regulacji i wzmocnienie konkurencyjności. Z drugiej strony organizacje ekologiczne i zwolennicy ambitnych działań na rzecz klimatu obawiają się, że może to osłabić dotychczasowe osiągnięcia i spowolnić proces dekarbonizacji.
Komisja Europejska stoi przed wyzwaniem pogodzenia celów klimatycznych z potrzebami gospodarki. Wprowadzenie "Kompasu Konkurencyjności" sugeruje dążenie do znalezienia równowagi między tymi dwoma priorytetami. Czas pokaże, czy nowa strategia pozwoli na skuteczne łączenie zrównoważonego rozwoju z dynamicznym wzrostem gospodarczym w Unii Europejskiej.
